Аԥсны аҭҵаарадырратә еилазаара ацәыӡ ду аиуит. 96 шықәса дшырҭагылаз лыԥсҭазаара далҵит аҭоурыхҭҵааҩ, археолог, Аԥсны акультура зҽаԥсазтәыз аусзуҩ, , Аҳәынҭқарратә музеи аҿы Аԥсны аҭоурых ажәытәӡатәи, абжьаратәи ашәышықәсқәа рыҟәша абжьгаҩ хада, Ахьӡ-аԥша аорден ахԥатәи аҩаӡара занашьоу, Аԥсны аҭҵаарадыррақәа ракадемиа ҳаҭыр зқәу адоктор Мирра Хоҭелашвили –Инал-иԥа.

Ааигәа абызшәатә политиказы Аҳәынҭқарратә усбарҭа аҟны имҩаԥысит ҿыц иҭыҵыз аԥсуа бызшәа рҵара иазку ашәҟәқәа хәба рӡыргара. Арахь иааԥхьан ашәҟәқәа реиқәыршәара иазааԥсаз аҵарауаа, абызшәадырҩцәа.

Ажәҩан аҿоуп иахьыҟоу, ишдыру еиԥш, аеҵәақәа рдунеи. Амзеи дареи еицрыгашьа шрымам еиԥшҵәҟьоуп, ихьыԥшшәылоу аеҵәақәа жәаҩеи, ажәҩан ахь ирхоу еихыршьу ахҿақәа хԥеи знубаало ицәеиқәаиаҵәоу Абираҟи, жәытәӡаахыс уи зҭоурых иаласоу, хылҵшьҭрала иаҳзааигәаӡоу адыга жәларқәеи ахааназ еиҟәыҭхашьа шрымам.

Нестор Аполлон-иҧа Лакоба диит 1893 шықәса маи 1 азы Лыхны ақыҭан, анхаҩы иҭаацәараҿы. Иара иира мызқәак шагыз иаб дыршьит.

Идыруп, маи 1 шазгәарҭоз аџьажәлар реидгылара иамшны. Аха издыруа маҷҩуп ари аныҳәа ахы шыҵнахыз Америка. Арыцхә аҭоурых зыдҳәалоу 1886 шықәсазы Чикаго имҩаԥысыз ахҭысқәа роуп. Убри ашықәс маи 1 азы Чикаго аусуцәа азабастовка ҟарҵеит 15 сааҭ аусура мшы иаҿагыланы, афабрикақәа знапаҿы иҟаз рҿаԥхьа дҵаны иқәдыргылеит аасаҭктәи аусура мшы ашҟа ииасырц. 1889 шықәса ииуль азы 2-тәи Аинтернационал актәи аконгресс Париж ақәҵара аднакылеит…